Xây dựng tổ chức đảng và đội ngũ cán bộ người dân tộc thiểu số ở Đồng Nai

Nhiều chính sách cụ thể

Để triển khai thực hiện có hiệu quả các chỉ thị, nghị quyết, kết luận của Trung ương về công tác xây dựng tổ chức đảng, đảng viên và cán bộ người DTTS, Tỉnh ủy, BTV Tỉnh ủy Đồng Nai đã ban hành các văn bản chỉ đạo thực hiện gắn với tổ chức tốt việc học tập, nghiên cứu, quán triệt đến cán bộ chủ chốt các cấp trong tỉnh; đồng thời, chỉ đạo các cấp ủy, tổ chức đảng, các tổ chức trong hệ thống chính trị, trên cơ sở chức năng, nhiệm vụ được giao xây dựng kế hoạch, chương trình hành động để tổ chức thực hiện, bảo đảm sát với thực tiễn. Trong đó, BTV Tỉnh ủy đã ban hành Chỉ thị số 55-CT/TU ngày 27-4-2020 về tăng cường và đổi mới công tác dân vận của Đảng trong vùng đồng bào DTTS, Nghị quyết chuyên đề về phát triển đảng viên. UBND tỉnh ban hành Kế hoạch số 2883/KH-UBND ngày 23-3-2021 về việc triển khai Nghị quyết số 120/2022/QH14 ngày 19-6-2020 của Quốc hội về phê duyệt chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021-2030 trên địa bàn tỉnh; Kế hoạch số 8326/KH-UBND ngày 19-7-2021 về việc triển khai thực hiện Đề án “Tăng cường hợp tác quốc tế hỗ trợ phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS trên địa bàn tỉnh đến năm 2025”; Kế hoạch số 5459/KH-UBND ngày 21-5-2021 về thực hiện Đề án “Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin hỗ trợ phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm an ninh trật tự vùng đồng bào DTTS và miền núi tỉnh Đồng Nai giai đoạn 2021-2025”; Kế hoạch số 3465/KH-UBND ngày 10-4-2018 về triển khai thực hiện Đề án “Hỗ trợ hoạt động bình đẳng giới vùng DTTS giai đoạn 2018-2025” trên địa bàn tỉnh; Quyết định số 09/2022/QĐ-UBND ngày 28-1-2022 về quy định vùng tạo nguồn cho cán bộ các DTTS thuộc diện tuyển sinh vào các trường dân tộc nội trú trên địa bàn tỉnh; Kế hoạch số 190/KH-UBND ngày 22-8-2022 của UBND tỉnh về triển khai thực hiện Chiến lược công tác dân tộc trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn 2045; Quyết định số 2148/QĐ-UBND ngày 18-8-2022 về quy định mức hỗ trợ đối với người có uy tín trong đồng bào DTTS trên địa bàn tỉnh; Kế hoạch số 145/KH-BDT ngày 20-6-2022 về thực hiện chiến lược phát triển gia đình vùng đồng bào DTTS và miền núi tỉnh Đồng Nai đến năm 2030, giai đoạn I (2022-2025)...

Cùng với ban hành các nghị quyết, kết luận, công văn chỉ đạo về phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS, BTV Tỉnh ủy xây dựng chương trình kiểm tra, giám sát việc chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, giảm nghèo bền vững vùng đồng bào DTTS trong tỉnh. Đồng thời, chỉ đạo Đảng đoàn HĐND, Ban Cán sự đảng UBND tỉnh triển khai thực hiện các chuyên đề để thực hiện chính sách ưu tiên phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng cơ sở hạ tầng kinh tế - xã hội gắn với quốc phòng - an ninh; các chính sách an sinh xã hội, giảm nghèo... dành riêng cho khu vực vùng đồng bào DTTS. Chỉ đạo các cấp, các ngành, mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội tổ chức quán triệt, thực hiện, tuyên truyền, phổ biến sâu rộng trong đoàn viên, hội viên và nhân dân; tăng cường công tác phối hợp thực hiện các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về công tác dân tộc. Định kỳ, BTV Tỉnh ủy tổ chức sơ kết, tổng kết về công tác dân tộc, bổ sung phương hướng, nhiệm vụ, giải pháp theo tinh thần nghị quyết, kết luận của Trung ương về công tác dân tộc.

Chú trọng công tác phát triển đảng viên

Các cấp ủy tập trung củng cố, kiện toàn tổ chức bộ máy và xây dựng đội ngũ cán bộ người DTTS. Trong đó, chú trọng công tác tạo nguồn, quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng, bố trí, sử dụng cán bộ; thực hiện chính sách về tuyển dụng công chức, viên chức là người DTTS. Hiện nay, 100% ấp, khu phố vùng đồng bào DTTS trên địa bàn tỉnh đều có tổ chức đảng. Chất lượng sinh hoạt chi bộ của các tổ chức đảng vùng DTTS ngày càng có chất lượng hơn. Hầu hết các chi bộ thực hiện tốt việc duy trì chế độ sinh hoạt định kỳ và nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ theo Chỉ thị số 10-CT/TW của Bộ Chính trị và Hướng dẫn số 12-HD/BTCTW của Ban Tổ chức Trung ương “Về nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ”; bảo đảm nguyên tắc tập trung dân chủ, nguyên tắc tự phê bình và phê bình, thực hiện đoàn kết nội bộ trong sinh hoạt đảng; thường xuyên đổi mới nội dung, phương pháp theo hướng thiết thực, phù hợp với tình hình thực tế của địa phương; thực hiện nền nếp Quy định số 25-QĐ/TU ngày 13-2-2019 của BTV Tỉnh ủy về “Tiêu chí đánh giá chất lượng sinh hoạt chi bộ hằng tháng”...

Công tác phát triển đảng viên được cấp ủy các cấp chú trọng. Trên cơ sở Nghị quyết chuyên đề của Tỉnh ủy, các đảng bộ trực thuộc đề ra những yêu cầu, nội dung và chỉ đạo cấp ủy cơ sở xây dựng, ban hành kế hoạch thực hiện công tác phát triển đảng viên theo từng năm và cho cả nhiệm kỳ. Các cấp ủy đảng luôn coi trọng công tác sơ kết, tổng kết, đánh giá, rút kinh nghiệm việc thực hiện các chủ trương, nghị quyết về công tác phát triển đảng viên. Cấp ủy, tổ chức đảng, mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội ở cơ sở đã phát huy vai trò, trách nhiệm trong việc xây dựng chương trình, kế hoạch khảo sát tình hình thực tiễn, cải tiến nội dung, phương pháp vận động, giáo dục, bồi dưỡng, tuyển chọn, giới thiệu quần chúng ưu tú để kết nạp vào Đảng; trong đó, luôn chú trọng đến những ấp, khu phố ở các xã vùng DTTS, địa bàn khó khăn. Công tác tạo nguồn, phát triển đảng viên là người DTTS được đặc biệt quan tâm, nhờ vậy tỷ lệ đảng viên người DTTS có chiều hướng tăng lên qua các năm. Đến cuối năm 2023, toàn tỉnh có 1.687 đảng viên là người DTTS, chiếm 1,9% tổng số đảng viên Đảng bộ tỉnh. Cơ cấu đội ngũ đảng viên mới kết nạp là người DTTS có chuyển biến tích cực theo hướng trẻ hóa, số lượng đảng viên mới kết nạp từ 18 đến 30 tuổi tăng qua các năm; đảng viên mới kết nạp là người DTTS đều dưới 30 tuổi.

Đội ngũ cán bộ người DTTS trong hệ thống chính trị từ tỉnh đến cơ sở được quan tâm, kiện toàn, củng cố, sắp xếp, bố trí phù hợp hơn, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ. Công tác cán bộ người DTTS được đổi mới theo quan điểm và quy định của Đảng, Nhà nước, phù hợp với thực tiễn. Công tác cán bộ là người DTTS được thực hiện khá đồng bộ, từ đánh giá, quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng, luân chuyển đến thực hiện chính sách cán bộ, tạo điều kiện để cán bộ phấn đấu vươn lên làm tốt nhiệm vụ được giao. Việc thực hiện sắp xếp, bố trí, đề bạt cán bộ người DTTS cơ bản bảo đảm nguyên tắc và quy định về phân cấp quản lý cán bộ. Trong quy hoạch cán bộ lãnh đạo cấp tỉnh nhiệm kỳ 2020-2025, 2021-2026 và nhiệm kỳ 2025-2030, 2026-2031 có 1 đồng chí người DTTS được quy hoạch BCH Đảng bộ tỉnh, 3 đồng chí được quy hoạch vào chức danh lãnh đạo các sở, ngành của tỉnh, 8 đồng chí quy hoạch cấp ủy cấp huyện và 42 đồng chí quy hoạch cấp ủy cơ sở.

BTV Tỉnh ủy quan tâm, chỉ đạo công tác đào tạo cán bộ, trong đó có chính sách cụ thể đối với cán bộ là người DTTS. Vì vậy, đội ngũ cán bộ người DTTS ngày càng có nhiều cơ hội thuận lợi để tham gia học tập, bồi dưỡng về lý luận chính trị và nghiệp vụ chuyên môn, đáp ứng yêu cầu vị trí việc làm và nhiệm vụ được giao. Tỷ lệ cán bộ người DTTS trong quy hoạch và được cử đi đào tạo, bồi dưỡng hằng năm đều tăng; đội ngũ cán bộ nữ, cán bộ người DTTS sau đào tạo, bồi dưỡng có nhận thức chính trị vững vàng hơn, hiệu quả công tác được nâng lên rõ rệt. BTV Tỉnh ủy đã cử 1 đồng chí cán bộ thuộc diện BTV Tỉnh ủy quản lý là người DTTS tham gia bồi dưỡng kiến thức an ninh - quốc phòng đối tượng 1, cử 1 đồng chí là lãnh đạo huyện tham gia bồi dưỡng kiến thức an ninh - quốc phòng đối tượng 2.

Để tăng tỷ lệ cán bộ người DTTS tham gia bộ máy lãnh đạo, BTV Tỉnh ủy chỉ đạo cấp ủy các cấp khi có chủ trương về công tác nhân sự phải quan tâm bổ nhiệm cán bộ người DTTS. Đại hội đảng bộ các cấp nhiệm kỳ 2020-2025, Ban Dân tộc tỉnh có 1 Phó Trưởng ban là người DTTS; có 5 đồng chí tham gia cấp ủy cấp huyện (chiếm 1%), 2 đồng chí tham gia BTV cấp ủy huyện (chiếm 1,24%), 45 đồng chí tham gia cấp ủy cơ sở (chiếm 1%). Đến cuối năm 2023, có 62 cán bộ người DTTS giữ chức vụ lãnh đạo, quản lý từ cấp xã đến cấp tỉnh; có 17 đảng viên người DTTS là trưởng ấp, khu phố...

Còn những hạn chế, khó khăn

Một số TCCSĐ còn buông lỏng, xem nhẹ công tác phát triển đảng viên là người DTTS, chưa quan tâm đến các chi bộ ấp, khu phố vùng đồng bào DTTS; chưa chú trọng công tác tạo nguồn phát triển đảng viên là người DTTS. Bên cạnh đó, do điều kiện hoàn cảnh kinh tế khó khăn nên nhiều thanh niên là người DTTS phải đi làm xa và chưa tha thiết vào Đảng, trong khi công tác tuyên truyền, vận động, giáo dục, thuyết phục còn hạn chế. Ở một số chi bộ, việc hướng dẫn làm thủ tục kết nạp vào Đảng chưa sát sao, chưa có cách làm hiệu quả để hướng dẫn quần chúng khai hồ sơ bảo đảm theo quy định. Do đó, một số quần chúng viết hồ sơ lý lịch nhiều lần hoặc chi bộ chưa đôn đốc, hướng dẫn kịp thời nên viết hồ sơ sai, chậm. Một số tổ chức đoàn thể ở ấp, khu phố chưa tạo nhiều phong trào nhằm thu hút, tập hợp đoàn viên, hội viên vào hoạt động để rèn luyện, phấn đấu vào Đảng.

Một số cấp ủy, chính quyền chậm cụ thể hóa các chủ trương, nghị quyết của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước có liên quan đến công tác cán bộ là người DTTS; chưa sắp xếp, bố trí công việc hợp lý đối với cán bộ trong diện cử tuyển; số lượng cán bộ, công chức, viên chức là người DTTS còn ít; một số xã có đông đồng bào DTTS nhưng số cán bộ người DTTS được đưa vào quy hoạch các chức danh lãnh đạo còn ít; trình độ, kiến thức một số cán bộ người DTTS còn hạn chế.

Nhận thức về công tác dân tộc, chính sách dân tộc trong thực hiện chức năng, nhiệm vụ của một số cấp ủy, hệ thống chính trị địa phương, đơn vị, cán bộ, đảng viên chưa thật sự sâu sắc, toàn diện. Kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS một số nơi phát triển chậm, đời sống nhân dân còn nhiều khó khăn, trình độ dân trí thấp; một bộ phận đồng bào mang nặng tư tưởng trông chờ, ỷ lại vào sự hỗ trợ, đầu tư của Nhà nước, ảnh hưởng không nhỏ đến việc triển khai các chương trình, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.

Công tác đôn đốc, kiểm tra, đánh giá, giám sát, rút kinh nghiệm một số cấp ủy cấp trên cơ sở chưa kịp thời; công tác tham mưu, đề xuất của các cơ quan chức năng về công tác dân tộc nhìn chung còn chậm, chưa sát với thực tiễn.

Giải pháp thời gian tới

Một là, tổ chức thực hiện nghiêm túc, hiệu quả Nghị quyết số 21-NQ/TW ngày 16-6-2022 của BCH Trung ương Đảng khóa XIII “về tăng cường củng cố, xây dựng TCCSĐ và nâng cao chất lượng đội ngũ đảng viên trong giai đoạn mới”; Kế hoạch số 216-KH/TU ngày 2-12-2022 của BTV Tỉnh ủy về thực hiện Nghị quyết số 21-NQ/TW; Thông tri số 35-TT/TU ngày 24-3-2009 của BTV Tỉnh ủy về nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ. Thực hiện nền nếp Quy định số 25-QĐi/TU ngày 13-2-2019 của BTV Tỉnh ủy “về tiêu chí đánh giá chất lượng sinh hoạt chi bộ”; xây dựng và thực hiện mô hình “chi bộ bốn tốt”, “đảng bộ cơ sở bốn tốt”. Làm tốt công tác đánh giá chất lượng tổ chức đảng, đảng viên hằng năm.

Hai là, đẩy mạnh và nâng cao chất lượng công tác kết nạp đảng viên nhằm khắc phục tình trạng tỷ lệ đảng viên đạt thấp ở một số vùng đồng bào DTTS; bên cạnh việc tăng số lượng cần chú trọng nâng cao chất lượng phát triển đảng viên. Đổi mới nội dung, chương trình bồi dưỡng đối tượng kết nạp đảng viên người DTTS; đảng viên mới bảo đảm tiêu chuẩn, điều kiện, xác định đúng đắn động cơ vào Đảng, tiên phong, gương mẫu. Tăng cường công tác giáo dục tư tưởng chính trị, rèn luyện, nâng cao bản lĩnh chính trị cho đảng viên người DTTS; chủ động nắm tình hình, diễn biến tư tưởng, kịp thời định hướng cho đảng viên; tăng cường trách nhiệm của đảng viên trong việc bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác quan điểm sai trái, thù địch.

Ba là, tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy đảng, chính quyền các cấp trong việc thực hiện các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về công tác cán bộ người DTTS; quy định trách nhiệm cụ thể của người đứng đầu địa phương, cơ quan, đơn vị trong thực hiện công tác cán bộ người DTTS. Chú trọng từ công tác quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng đến bố trí, sử dụng cán bộ; có cơ chế, chính sách cụ thể đối với cán bộ người DTTS; làm tốt công tác tạo nguồn cán bộ người DTTS. Thực hiện luân chuyển một số cán bộ người DTTS có năng lực, triển vọng để giữ các chức danh lãnh đạo chủ chốt ở cấp dưới nhằm rèn luyện, đào tạo, thử thách cán bộ qua thực tiễn; điều động một số cán bộ người DTTS đang giữ các chức vụ lãnh đạo cấp xã lên cấp huyện và từ cấp huyện lên tỉnh.

Bốn là, làm tốt hơn nữa công tác tuyên truyền, phổ biến chính sách, pháp luật về công tác cán bộ người DTTS; đẩy mạnh tuyên truyền về bình đẳng giới, đại đoàn kết toàn dân tộc; thực hiện tốt công tác giáo dục tư tưởng chính trị, kịp thời động viên đội ngũ cán bộ người DTTS chủ động khắc phục khó khăn, phấn đấu vươn lên.

Năm là, tiếp tục củng cố, nâng cao chất lượng các cơ quan tham mưu làm công tác phụ nữ, dân tộc. Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát và làm tốt công tác thi đua, khen thưởng; kịp thời sơ kết, tổng kết, rút kinh nghiệm để bổ sung, hoàn thiện nội dung, biện pháp chỉ đạo công tác cán bộ người DTTS./.