Nam Định: Công tác kiểm tra, giám sát gắn với thực hiện nhiệm vụ chính trị trọng tâm ở Đảng bộ huyện Giao Thủy

Nghị quyết 08-NQ/TU về công tác kiểm tra: Động lực phát triển xây dựng huyện NTM kiểu mẫu

Đảng bộ huyện Giao Thủy (tỉnh Nam Định) hiện có 76 tổ chức cơ sở đảng, với tổng số 9.028 đảng viên. Nhận thức sâu sắc công tác kiểm tra, giám sát là một trong những phương thức lãnh đạo của Đảng, có vai trò quyết định đến kết quả công tác xây dựng Đảng của Đảng bộ huyện. Từ đầu nhiệm kỳ đến nay, Ủy ban Kiểm tra (UBKT) Huyện ủy đã chủ động tham mưu giúp cấp ủy tập trung lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện toàn diện công tác kiểm tra, giám sát theo quy định của Điều lệ Đảng, đặc biệt là việc tổ chức thực hiện Nghị quyết số 08-NQ/TU, ngày 18-6-2021 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Nam Định về nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật đảng; tăng cường kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm, phòng, chống tham nhũng, lãng phí giai đoạn 2021-2025.

Triển khai nhiệm vụ trên, UBKT Huyện ủy Giao Thủy đã tham mưu Ban Chấp hành Đảng bộ huyện ban hành Nghị quyết chuyên đề số 07-NQ/HU, ngày 14-7-2021 về nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật đảng; tăng cường kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm, phòng, chống tham nhũng, lãng phí giai đoạn 2021-2025 bảo đảm sát đúng với tình hình thực tiễn của Đảng bộ huyện. Đồng thời, tham mưu Ban Chấp hành Đảng bộ huyện xây dựng, điều chỉnh, bổ sung Chương trình kiểm tra, giám sát toàn khóa và hằng năm; chỉ đạo, hướng dẫn, đôn đốc Đảng ủy, UBKT Đảng ủy cấp cơ sở xây dựng và triển khai chương trình kiểm tra, giám sát hằng năm phù hợp với đặc điểm, tình hình thực tiễn của từng đơn vị, lựa chọn những chuyên đề kiểm tra, giám sát có trọng tâm, trọng điểm; tập trung kiểm tra, giám sát các lĩnh vực nhạy cảm dễ phát sinh tiêu cực và căn cứ tình hình thực tiễn để bổ sung, điều chỉnh phù hợp nhằm phát huy hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát. Phân công cán bộ phụ trách địa bàn, lĩnh vực thực hiện giám sát thường xuyên; tăng cường chỉ đạo, kiểm tra, đôn đốc cấp ủy, UBKT cấp dưới thực hiện chương trình kế hoạch đã đề ra.

Thực hiện chủ trương lãnh đạo của cấp trên, UBKT Huyện ủy Giao Thủy đã phối hợp với các cơ quan có liên quan tham mưu với Ban Chấp hành Đảng bộ huyện xây dựng và tổ chức thực hiện 8 chuyên đề kiểm tra, giám sát đối với 25 tổ chức đảng và 14 cấp ủy viên các cấp. UBKT Huyện ủy kiểm tra việc thực hiện nhiệm vụ, kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật đảng và tài chính đảng đối với 4 đảng bộ trực thuộc; giám sát 2 chuyên đề đối với 6 tổ chức đảng và 2 cấp ủy viên cùng cấp. Cấp ủy cơ sở tiến hành kiểm tra đối với 84 chi bộ và 44 đảng viên; giám sát đối với 46 chi bộ và 123 đảng viên. UBKT đảng ủy cơ sở kiểm tra đối với 54 chi bộ về thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát đối với đảng viên.

Thực hiện các mục tiêu của Nghị quyết 08-NQ/TU và Nghị quyết số 07-NQ/HU, đến nay cấp huyện đã kiểm tra, giám sát 92 lượt/76 tổ chức cơ sở đảng (tỷ lệ 122%); kiểm tra, giám sát 21/39 cấp ủy viên (đạt tỷ lệ 53,8%); 100% cơ quan tham mưu giúp việc của Huyện ủy xây dựng và triển khai thực hiện kế hoạch kiểm tra, giám sát hằng năm đối với tổ chức đảng cấp dưới trên lĩnh vực chuyên môn phụ trách; 100% chi bộ trực thuộc Huyện ủy xây dựng và triển khai kế hoạch kiểm tra, giám sát đối với đảng viên hằng năm. 24 đảng ủy cơ sở trực thuộc Huyện ủy đã kiểm tra, giám sát 526 lượt đối với 350 chi bộ (tỷ lệ 150,3%); kiểm tra, giám sát 168 lượt đối với 331 cấp ủy viên (tỷ lệ 50,8%). Đến thời điểm hiện nay, Đảng bộ huyện Giao Thủy đã cơ bản hoàn thành các mục tiêu của Nghị quyết số 08-NQ/TU.

Cùng với công tác tham mưu và tổ chức thực hiện các mục tiêu đến năm 2025, UBKT Huyện ủy đã tích cực, chủ động tham mưu và tổ chức thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm của Nghị quyết 08-NQ/TU, Nghị quyết số 07-NQ/HU như: Tiếp tục tạo chuyển biến mạnh mẽ về nhận thức, trách nhiệm và quyết tâm chính trị của toàn Đảng bộ đối với công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng và phòng, chống tham nhũng, lãng phí. Đổi mới mạnh mẽ, nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật đảng. Tăng cường kiểm tra tổ chức đảng, đảng viên khi có dấu hiệu vi phạm (UBKT Huyện ủy kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm đối với 2 tổ chức đảng và 8 đảng viên).

Chủ động phòng ngừa, kiên quyết đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí, Ban Thường vụ Huyện ủy thực hiện 2 chuyên đề kiểm tra về công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí; 2 chuyên đề kiểm tra về đầu tư xây dựng cơ bản; 3 chuyên đề kiểm tra về quản lý đất đai; 1 chuyên đề về công tác cán bộ; 1 chuyên đề về chính sách xã hội. UBKT Huyện ủy đã xây dựng và tổ chức thực hiện kế hoạch xác minh tài sản, thu nhập các năm 2023, 2024; kết quả đã tiến hành xác minh được 41 người, trong đó xác minh theo chuyên đề 32 người, lồng ghép với giám sát trách nhiệm nêu gương 9 người. Ban Thường vụ Huyện ủy chỉ đạo các cơ quan điều tra, truy tố, xét xử 3 vụ án tham nhũng, thu hồi tài sản cho Nhà nước và công dân với tổng số tiền 414.540.000 đồng. Việc luân chuyển, điều động cán bộ lãnh đạo, quản lý trên địa bàn huyện bảo đảm quy định về phòng, chống tham nhũng, đã lựa chọn được những cán bộ có phẩm chất đạo đức tốt, có trình độ chuyên môn cơ bản phù hợp với lĩnh vực, địa bàn được điều động, luân chuyển đến; kết hợp luân chuyển, điều động cán bộ với từng bước thực hiện bố trí cán bộ chủ chốt không là người địa phương, khắc phục tình trạng cục bộ, khép kín trong công tác cán bộ, góp phần đẩy mạnh công tác xây dựng Đảng và hệ thống chính trị từ huyện đến cơ sở. Huyện ủy đã luân chuyển, điều động 13 đồng chí là cán bộ lãnh đạo các ban, ngành, đoàn thể, các cơ quan chuyên môn của huyện tăng cường nguồn lực về cơ sở. Đồng thời, điều động, luân chuyển 11 đồng chí từ địa phương này sang địa phương khác giữ các chức vụ lãnh đạo, quản lý. Điều động, bổ nhiệm, luân chuyển ngang 28 đồng chí giữa các cơ quan trong huyện…

Kết quả đạt được trong thực hiện Nghị quyết số 08-NQ/TU đã góp phần quan trọng vào việc đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến, tự chuyển hóa” trong nội bộ và phòng ngừa, đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực; giữ gìn sự đoàn kết, thống nhất, trong sạch của Đảng; giữ vững nguyên tắc, kỷ luật, kỷ cương của Đảng; nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của tổ chức đảng, góp phần thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ chính trị của Đảng bộ huyện, trong đó có nhiệm vụ trọng tâm xây dựng thành công huyện Giao Thủy là huyện đầu tiên của tỉnh Nam Định và là huyện thứ 10 trong cả nước đạt chuẩn NTM nâng cao năm 2023, xây dựng huyện NTM kiểu mẫu năm 2025.

Hiện nay, thu nhập bình quân đầu người trên địa bàn huyện đạt 84,46 triệu đồng/năm (gấp hơn 4 lần so với năm 2010). 100% xã, thị trấn đạt chuẩn NTM; 17/22 xã đạt chuẩn NTM nâng cao; 3 xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu; 180/182 xóm được công nhận xóm văn hóa; tỷ lệ người dân tham gia bảo hiểm y tế đạt 95,8%; gần 94% người dân sử dụng nước sạch từ công trình tập trung. Có được kết quả đó, Huyện ủy Giao Thủy xác định: kiểm tra, giám sát là công cụ hữu hiệu để “giữ lửa” cho sự minh bạch, kỷ cương trong quá trình triển khai các dự án đầu tư xây dựng cơ bản, xây dựng hạ tầng nông thôn, quản lý đất đai, phân bổ nguồn lực... 

Thực tiễn ở Giao Thủy cho thấy, việc tăng cường kiểm tra, giám sát tại nhiều địa phương trong huyện đã giúp kịp thời chấn chỉnh các biểu hiện buông lỏng lãnh đạo, quản lý trong đầu tư công, xây dựng cơ bản, quản lý tài sản công, đất đai. Điển hình là tại các xã Giao Thanh, Giao Phong, Giao Tân - những địa phương đang trong quá trình hoàn thiện tiêu chí huyện NTM kiểu mẫu, UBKT Huyện ủy đã cử cán bộ trực tiếp theo dõi, giám sát việc sử dụng nguồn vốn ngân sách, góp phần phòng ngừa tiêu cực, bảo đảm hiệu quả đầu tư. Các đơn vị này đã thiết lập những mô hình giám sát cộng đồng kết hợp với kiểm tra, giám sát hành chính. Công tác giám sát không chỉ dừng lại ở những đợt kiểm tra định kỳ, mà còn mở rộng sang các hoạt động kiểm tra đột xuất, đặc biệt là trong việc quản lý các nguồn lực đầu tư xây dựng NTM. Tại các xã, thôn, người dân được tổ chức thành các tổ giám sát cộng đồng để theo dõi tiến độ thực hiện các tiêu chí NTM, đặc biệt là các tiêu chí về cơ sở hạ tầng, môi trường và an toàn thực phẩm. Các tổ giám sát này có vai trò giám sát và phản hồi về chất lượng công trình, dự án phục vụ cộng đồng. Ngoài ra, ở các xã còn có cộng đồng giám sát chương trình OCOP (mỗi xã một sản phẩm). Đây là một phần quan trọng trong xây dựng NTM. Người dân tham gia vào quá trình giám sát chất lượng các sản phẩm OCOP của địa phương thông qua các hội nghị, buổi giám sát sản phẩm và các hoạt động trao đổi, phản hồi về chất lượng, giá cả sản phẩm. Các chương trình hỗ trợ hộ nghèo, hộ cận nghèo cũng được giám sát bởi cộng đồng. Người dân và các tổ chức đoàn thể giúp theo dõi và đánh giá việc thực hiện các hỗ trợ từ chính quyền, đảm bảo không có sự phân biệt hoặc thất thoát trong quá trình triển khai.

Chương trình kiểm tra chuyên đề về quản lý tài chính và đầu tư xây dựng cơ bản đã giúp kiểm soát chặt chẽ các nguồn vốn đầu tư, tránh thất thoát và sử dụng không đúng mục đích. Cụ thể, tại các công trình xây dựng trường học, nhà văn hóa, đường giao thông nông thôn - những công trình trọng điểm trong chương trình NTM, các cán bộ kiểm tra đã rà soát từng chi tiết, từ nguồn gốc vật liệu đến quy trình thi công, bảo đảm tính minh bạch trong từng đồng vốn. Việc thực hiện các chuyên đề kiểm tra tài chính và đầu tư xây dựng đã tạo niềm tin vững chắc trong nhân dân, góp phần thúc đẩy nhanh chóng tiến độ xây dựng các công trình NTM, đưa huyện Giao Thủy từng bước hoàn thành các tiêu chí về hạ tầng và đời sống xã hội. Bên cạnh đó, công tác kiểm tra, giám sát chuyên đề về trách nhiệm nêu gương, đạo đức công vụ và giao tiếp, ứng xử với nhân dân của đội ngũ cán bộ, đảng viên cũng được triển khai bài bản. Một số địa phương tổ chức giám sát việc thực hiện quy chế dân chủ cơ sở gắn với đánh giá mức độ hài lòng của người dân trong xây dựng NTM nâng cao. Những sáng kiến này đã lan tỏa tác dụng tích cực, khơi dậy sự đồng thuận, đồng hành của người dân - yếu tố then chốt để Giao Thủy giữ vững vị trí là huyện đi đầu trong cả nước về xây dựng NTM. Giao Thủy đang đứng trước vận hội lớn khi được Trung ương, tỉnh Nam Định chọn làm điểm xây dựng huyện NTM kiểu mẫu.

Một số bài học kinh nghiệm

Thứ nhất, phát huy vai trò của UBKT các cấp theo hướng chủ động, tích cực phối hợp với các cơ quan liên quan tham mưu giúp cấp ủy lãnh đạo, chỉ đạo công tác kiểm tra, giám sát bám sát nội dung nghị quyết; sâu sát cơ sở; kết hợp giữa công tác kiểm tra, giám sát với xem xét thi hành kỷ luật đảng.

Thứ hai, đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu lực, hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát với phương châm giám sát phải mở rộng, kiểm tra có trọng tâm, trọng điểm, tập trung vào việc lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện các nghị quyết, chỉ thị, kết luận của Đảng; các lĩnh vực nhạy cảm, dễ phát sinh vi phạm; việc thực hành tiết kiệm, phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí...

Thứ ba, tăng cường kiểm tra, giám sát trách nhiệm của người đứng đầu, chú trọng vào những nơi nội bộ có biểu hiện mất đoàn kết, dư luận xã hội quan tâm; nâng cao tính chủ động để kịp thời nhắc nhở, cảnh báo, phòng ngừa, ngăn chặn vi phạm từ sớm, từ xa.

Thứ tư, chỉ đạo, hướng dẫn cấp ủy, UBKT cấp dưới xây dựng lộ trình thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ của nghị quyết. Duy trì có nền nếp công tác sơ kết 6 tháng và tổng kết hằng năm về công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật đảng trong toàn Đảng bộ, qua đó tổng hợp, đánh giá tiến độ thực hiện nghị quyết của từng đơn vị để có biện pháp chỉ đạo kịp thời đối với các đơn vị chậm tiến độ.

Thứ năm, thường xuyên theo dõi, đôn đốc việc thực hiện các thông báo kết luận kiểm tra, giám sát của đối tượng được kiểm tra, giám sát./.