Tiếp tục quán triệt quan điểm của Đảng về đoàn kết tôn giáo và nhiệm vụ, giải pháp tăng cường công tác vận động đồng bào theo tôn giáo hiện nay

Quan điểm của Đảng về đoàn kết tôn giáo

Kế thừa, vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về đoàn kết được Người khẳng định tại Hội nghị Mặt trận Liên Việt năm 1955: “Đoàn kết của ta không những rộng rãi, mà còn đoàn kết lâu dài. Đoàn kết là một chính sách dân tộc, không phải là một thủ đoạn chính trị. Ta đoàn kết để đấu tranh cho thống nhất và độc lập của Tổ quốc; ta còn phải đoàn kết để xây dựng nước nhà. Ai có tài, có đức, có sức, có lòng phụng sự Tổ quốc và phụng sự nhân dân thì ta phải đoàn kết với họ”⁽¹⁾, Đảng, Nhà nước ta hết sức quan tâm đến công tác tôn giáo, thực hiện nhiều chủ trương, chính sách để đảm bảo đoàn kết tôn giáo và quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo của nhân dân.

Đặc biệt, khi bước vào công cuộc đổi mới, chủ trương đổi mới tư duy, trong đó có công tác tôn giáo được thể hiện ở nhiều văn bản của Đảng. Năm 2003, lần đầu tiên Ban Chấp hành Trung ương Đảng ban hành Nghị quyết số 25-NQ/TW, ngày 12-3-2003 về công tác tôn giáo, trong đó nêu rõ 5 quan điểm, chính sách, là kim chỉ nam cho công tác tôn giáo của cả hệ thống chính trị, cụ thể là:

1- “Tín ngưỡng, tôn giáo là nhu cầu tinh thần của một bộ phận nhân dân, đang và sẽ tồn tại cùng dân tộc trong quá trình xây dựng CNXH ở nước ta...”. Về quan điểm này, Đảng, Nhà nước ta một lần nữa khẳng định rõ: Tôn giáo là nhu cầu tinh thần của một bộ phận nhân dân; tín ngưỡng, tôn giáo đang và sẽ tồn tại lâu dài cùng dân tộc (qua đó làm rõ mối quan hệ giữa tôn giáo và dân tộc). Tín ngưỡng, tôn giáo đang và sẽ tồn tại lâu dài cùng với chế độ XHCN ở nước ta (làm rõ mối quan hệ giữa tôn giáo và nhà nước). Tín ngưỡng, tôn giáo đang tồn tại lâu dài cùng với những biến động của thế giới, của xu thế toàn cầu hóa và sự phát triển đi lên của đất nước (làm rõ mối quan hệ giữa tôn giáo với mọi mặt của đời sống xã hội). Phải tôn trọng và bảo đảm quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo của quần chúng theo tôn giáo (giải quyết vấn đề tôn giáo). Đồng thời, phải tôn trọng và bảo đảm quyền tự do không tín ngưỡng, tôn giáo của nhân dân (giải quyết vấn đề vô thần). Tín đồ các tôn giáo được sinh hoạt tôn giáo bình thường theo đúng pháp luật. Các tôn giáo được thừa nhận, được tự do hoạt động trong khuôn khổ pháp luật, bình đẳng trước pháp luật và được pháp luật bảo hộ. Mọi người theo hay không theo tôn giáo đều bình đẳng về quyền lợi và nghĩa vụ công dân trước pháp luật. Nghiêm cấm mọi sự phân biệt, đối xử vì lý do tôn giáo hay xâm phạm đến quyền tự do tôn giáo của nhân dân. Khẳng định rõ thái độ và quyết tâm của Đảng ta về sự tôn trọng nhu cầu đời sống tâm linh của nhân dân.

Thực hiện quan điểm này đã nâng cao nhận thức, khắc phục biểu hiện chủ quan, duy ý chí, phiến diện trong nhìn nhận, giải quyết vấn đề tôn giáo. Tạo sự tin tưởng, phấn khởi cho tín đồ, chức sắc các tôn giáo, động viên, khuyến khích họ tham gia xây dựng đất nước. Đấu tranh chống những luận điệu tuyên truyền xuyên tạc của các thế lực thù địch về CNXH chống tôn giáo. Đây cũng là cơ sở quan trọng trong việc nhìn nhận và giải quyết vấn đề tôn giáo ở nước ta trong giai đoạn mới.

2- “Đảng, Nhà nước thực hiện nhất quán chính sách đại đoàn kết toàn dân tộc...”. Về nội dung của quan điểm này, một mặt phải đoàn kết đồng bào theo các tôn giáo khác nhau nhằm giải quyết tốt mối quan hệ giữa tôn giáo với tôn giáo. Mặt khác, phải đoàn kết giữa đồng bào theo với đồng bào không theo tôn giáo nhằm giải quyết tốt mối quan hệ giữa những người theo tôn giáo với người theo chủ nghĩa vô thần. Giữ gìn và phát huy những giá trị tích cực của truyền thống thờ cúng tổ tiên, tôn vinh những người có công với Tổ quốc và nhân dân. Thực hiện quan điểm này phải nghiêm cấm mọi hành vi vi phạm quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo và tự do không tín ngưỡng, tôn giáo của nhân dân. Mặt khác, nghiêm cấm sự phân biệt đối xử với công dân vì lý do tín ngưỡng, tôn giáo. Nghiêm cấm lợi dụng tín ngưỡng, tôn giáo để hoạt động mê tín dị đoan, trục lợi cá nhân. Nghiêm cấm lợi dụng tôn giáo để làm trái pháp luật và chính sách của Nhà nước. Nghiêm cấm lợi dụng tôn giáo để kích động chia rẽ nhân dân, chia rẽ khối đại đoàn kết dân tộc. Nghiêm cấm lợi dụng tôn giáo để gây rối, xâm phạm an ninh quốc gia, chống phá cách mạng.

Thực hiện quan điểm này đã khắc phục biểu hiện phân biệt, đối xử, đố kỵ, mặc cảm vì lý do tôn giáo. Chống âm mưu lợi dụng tín ngưỡng, tôn giáo hoạt động mê tín dị đoan, chia rẽ khối đại đoàn kết dân tộc, đoàn kết tôn giáo và chống phá cách mạng. Động viên, khuyến khích đồng bào các tôn giáo tích cực tham gia công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

3- “Nội dung cốt lõi của công tác tôn giáo là công tác vận động quần chúng...”. Quán triệt sâu sắc bài học kinh nghiệm: “Cách mạng là sự nghiệp của nhân dân, do nhân dân và vì nhân dân”, Đảng ta khẳng định, công tác vận động quần chúng là công tác xuyên suốt quá trình tiến hành công tác tôn giáo. Đối tượng của công tác vận động bao gồm vận động tín đồ, chức sắc, chức việc, nhà tu hành trong từng tôn giáo thực hiện chính sách tôn giáo. Đồng thời, cũng phải vận động cả quần chúng không có tôn giáo thực hiện chính sách tôn giáo. Nội dung của công tác vận động bao gồm công tuyên truyền giáo dục chính sách, pháp luật tôn giáo; công tác tập hợp quần chúng, tổ chức phong trào thực hiện các chương trình phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao đời sống dân sinh, trình độ dân trí cho quần chúng; công tác xây dựng hệ thống chính trị cơ sở, tập hợp, đoàn kết tín đồ, chức sắc, chức việc, nhà tu hành tham gia MTTQ, các tổ chức chính trị - xã hội để thực hiện việc “tốt đời, đẹp đạo”.

Trong công tác vận động phải lấy điểm tương đồng để gắn bó đồng bào các tôn giáo với sự nghiệp chung “dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”; đòi hỏi phải phát huy cả mặt công dân và mặt tín đồ (tốt đời, đẹp đạo). Phải thực hiện tốt chính sách tôn trọng và bảo đảm quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo. Mọi công dân không phân biệt tín ngưỡng, tôn giáo đều có quyền và nghĩa vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Phải động viên đồng bào nêu cao tinh thần yêu nước, ý thức bảo vệ độc lập và thống nhất Tổ quốc. Thông qua việc thực hiện tốt các chính sách kinh tế - xã hội, an ninh, quốc phòng bảo đảm lợi ích vật chất và tinh thần của nhân dân, trong đó có đồng bào các tôn giáo.

Thực hiện quan điểm này đã khắc phục biểu hiện hành chính, quan liêu, cửa quyền, xa rời quần chúng hoặc hữu khuynh theo đuôi quần chúng. Khắc phục quan niệm chưa đúng, quy công tác vận động tín đồ các tôn giáo vào công tác an ninh xã hội. Làm cho đồng bào theo tôn giáo hiểu rõ chính sách, tự giác đấu tranh chống địch lợi dụng tôn giáo. Đoàn kết tôn giáo, phát huy mặt tương đồng, hạn chế tác động tiêu cực của mặt dị biệt vì mục tiêu chung.

4- “Công tác tôn giáo là trách nhiệm của cả hệ thống chính trị...”. Thực hiện quan điểm này góp phần nâng cao nhận thức, ý thức, trách nhiệm của toàn bộ hệ thống chính trị về công tác tôn giáo. Tạo sự phối hợp thống nhất trong toàn bộ hệ thống chính trị làm nên sức mạnh tổng hợp về công tác tôn giáo, tránh sự thiếu thống nhất. Xác định rõ chức năng, nhiệm vụ của từng tổ chức trong hệ thống chính trị, tránh đùn đẩy trách nhiệm hay “lấn sân” lẫn nhau trong công tác tôn giáo. Khắc phục tình trạng buông lỏng quản lý trong công tác tôn giáo…

5- “Vấn đề theo đạo và truyền đạo...”. Quan điểm này xác định rõ các hoạt động tôn giáo (bao gồm hành đạo, quản đạo và truyền đạo) đều phải tuân thủ Hiến pháp và pháp luật. Nhà nước bảo hộ cho các hoạt động truyền đạo đúng đắn, đồng thời chống lại mọi hoạt động truyền đạo trái pháp luật. Nhà nước bảo hộ chính đạo, đồng thời chống lại tà đạo. Mọi tín đồ đều có quyền tự do hành đạo tại gia đình và cơ sở thờ tự hợp pháp theo quy định của pháp luật. Các tổ chức tôn giáo được Nhà nước thừa nhận tổ chức các hoạt động như: Được hoạt động tôn giáo theo pháp luật và được pháp luật bảo hộ; được mở trường đào tạo chức sắc, nhà tu hành; được xuất bản kinh sách và giữ gìn, sửa chữa, xây dựng cơ sở thờ tự tôn giáo của mình theo đúng quy định của pháp luật.

Thực hiện quan điểm này khắc phục các hạn chế như can thiệp thô bạo vào công việc nội bộ thuần túy tôn giáo; buông lỏng quản lý trước các hành vi vi phạm các quy định của Hiến pháp, pháp luật trong hoạt động tôn giáo.

Các nội dung của Nghị quyết số 25-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng về công tác tôn giáo đến nay vẫn còn nguyên giá trị, được kế thừa, tiếp thu, bổ sung, tích hợp vào các văn bản khác của Đảng, phù hợp với tình hình thực tiễn trong nước và quốc tế. Đặc biệt, tại văn kiện Đại hội XIII của Đảng, trên cơ sở tổng kết thực tiễn công tác tôn giáo, Đảng đã khẳng định tôn giáo không chỉ là nhu cầu, là những giá trị văn hóa, đạo đức mà còn là nguồn lực cho quá trình xây dựng đất nước. Thực tiễn những năm qua cho thấy hệ thống chính trị cả nước đã bám sát chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về tôn giáo, phát huy vai trò các tôn giáo trong xây dựng và phát triển đất nước. Các tôn giáo tích cực tham gia vào các hoạt động an sinh xã hội, từ thiện nhân đạo, xóa đói giảm nghèo, y tế, giáo dục... Đặc biệt, trong giai đoạn đại dịch COVID-19 diễn biến phức tạp, các tổ chức tôn giáo đã chủ động hướng dẫn chức sắc, chức việc, tín đồ sinh hoạt, hoạt động tôn giáo tuân thủ quy định của Nhà nước, đồng thời đóng góp tích cực về vật chất và tinh thần, nhiều chức sắc, tín đồ, nhất là Công giáo, Phật giáo tham gia tuyến đầu chống dịch, thể hiện tinh thần trách nhiệm cao với đất nước, với nhân dân...

Nhiệm vụ, giải pháp để tăng cường công tác vận động đồng bào theo tôn giáo hiện nay

Trong giai đoạn phát triển mới của đất nước, để thực hiện tốt công tác vận động đồng bào theo tôn giáo, các cấp ủy đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội bám sát chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về tôn giáo và làm tốt một số nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm sau:

Một là, chú trọng công tác lãnh đạo, chỉ đạo, quán triệt, tạo sự chuyển biến mạnh mẽ về nhận thức, trách nhiệm, hành động của các tổ chức trong hệ thống chính trị và đội ngũ cán bộ, đảng viên đối với công tác vận động đồng bào theo tôn giáo trong tình hình mới, tập trung: Vận động, đoàn kết, tập hợp các tổ chức tôn giáo, chức sắc, chức việc, nhà tu hành, tín đồ tôn giáo sống “tốt đời, đẹp đạo”, xây dựng và phát huy sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân tộc, đóng góp tích cực cho công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Bảo đảm các tổ chức tôn giáo hoạt động theo quy định của pháp luật và hiến chương, điều lệ của giáo hội. Phát huy những giá trị văn hóa, đạo đức tốt đẹp và các nguồn lực của tôn giáo cho sự nghiệp phát triển của địa phương, đất nước.

Hai là, thường xuyên đổi mới nội dung, nâng cao hiệu quả công tác vận động đồng bào tôn giáo gắn với thực hiện chức năng, nhiệm vụ của từng cơ quan, tổ chức và trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên; xây dựng mối quan hệ cởi mở, chân thành, thực tâm với chức sắc, chức việc, nhà tu hành; chủ động tiếp xúc, đối thoại giữa người đứng đầu cấp ủy, chính quyền với chức sắc, chức việc để tăng cường sự hiểu biết, tạo niềm tin cho tín đồ tôn giáo hiểu, đồng tình, gắn bó, đồng hành, tích cực tham gia xây dựng khối đại đoàn kết dân tộc, đoàn kết giữa đồng bào theo, không theo và đồng bào theo tôn giáo khác nhau; tăng cường công tác kiểm tra, giám sát các tổ chức trong hệ thống chính trị về việc thực hiện chủ trương, chính sách, pháp luật của Đảng, Nhà nước liên quan đến tôn giáo, trong đó có công tác vận động đồng bào tôn giáo, kịp thời chấn chỉnh những vi phạm, bảo đảm quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo của mọi người và sự bình đẳng của các tôn giáo theo quy định pháp luật.

Ba là, nâng cao hiệu quả công tác quản lý nhà nước về tôn giáo, cải cách hành chính; thường xuyên chủ động hướng dẫn, tuyên truyền, vận động để chức sắc, chức việc, nhà tu hành, tín đồ tôn giáo hiểu đúng, đầy đủ chủ trương, chính sách, pháp luật của Đảng, Nhà nước đối với tôn giáo và công tác tôn giáo và tự giác thực hiện; hướng dẫn, hỗ trợ các tổ chức, cá nhân tôn giáo giải quyết bất đồng, mâu thuẫn nội bộ; phát huy vai trò của chức sắc, chức việc tôn giáo phối hợp cùng với chính quyền địa phương trong vận động đồng bào tôn giáo tích cực hưởng ứng, tham gia các cuộc vận động, phong trào thi đua yêu nước, các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, các hoạt động đối ngoại tôn giáo phù hợp với đường lối đối ngoại của Đảng, Nhà nước.

Bốn là, chủ động nắm bắt, dự báo tình hình, kịp thời phát hiện, ngăn chặn hoạt động lợi dụng tôn giáo, các thông tin sai trái, xuyên tạc về tình hình tôn giáo và công tác tôn giáo để nhân dân, nhất là chức sắc, chức việc, nhà tu hành, tín đồ tôn giáo hiểu rõ, tránh việc các tổ chức phản động, đối tượng lợi dụng tôn giáo gây chia rẽ đoàn kết nội bộ tôn giáo, chia rẽ khối đại đoàn kết toàn dân tộc và bị lôi kéo vào hoạt động vi phạm pháp luật. Kiên quyết đấu tranh, xử lý nghiêm minh các tổ chức phản động, đối tượng lợi dụng tôn giáo, gây mất an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, vi phạm pháp luật. Biểu dương, khen thưởng kịp thời tổ chức, cá nhân tôn giáo có các hoạt động tích cực trong xã hội.

Năm là, củng cố hệ thống chính trị ở cơ sở và đổi mới nội dung, phương thức hoạt động của MTTQ, các tổ chức chính trị - xã hội trong công tác vận động đồng bào theo tôn giáo phù hợp với tình hình, đặc điểm từng tôn giáo, từng địa bàn; đổi mới việc tập hợp, phát huy vai trò của đoàn viên, hội viên là tín đồ tôn giáo, đồng thời lựa chọn, giới thiệu nguồn quần chúng tín đồ tôn giáo ưu tú cho Đảng xem xét bồi dưỡng, kết nạp; xây dựng và phát huy vai trò người uy tín trong tôn giáo làm nòng cốt cho công tác vận động đồng bào theo tôn giáo, góp phần xây dựng Đảng, Nhà nước trong sạch, vững mạnh.

Sáu là, đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động nhân dân, nhất là cán bộ, đảng viên và người thân không tin theo, không được tham gia các “hiện tượng tín ngưỡng, tôn giáo mới” trái pháp luật; hướng dẫn, phát huy vai trò của những người đã từ bỏ, không tin theo “hiện tượng tín ngưỡng, tôn giáo mới” tham gia với cấp ủy, chính quyền địa phương trong vận động nhân dân; nghiên cứu, biên tập tài liệu, sử dụng mạng xã hội để tuyên truyền, đấu tranh, phản bác với các “hiện tượng tín ngưỡng, tôn giáo mới”, làm cho nhân dân hiểu đúng, đầy đủ về các hiện tượng này, về âm mưu lợi dụng tôn giáo của các thế lực thù địch, phản động. Đồng thời, chú trọng vận động, hướng dẫn phát huy vai trò của chức sắc, chức việc, lãnh đạo các tổ chức tôn giáo đã được Nhà nước công nhận, kịp thời nhận diện, lên tiếng phê phán, phản bác và nhắc nhở, hướng dẫn tín đồ nhận biết, không tham gia, tin theo các hoạt động của “hiện tượng tín ngưỡng, tôn giáo mới” trái pháp luật.

Hiện nay, Pháp Luân công với nhiều hoạt động đa dạng tại nhiều tỉnh, thành phố trên cả nước và các cấp ủy, chính quyền, một bộ phận nhân dân có những nhận thức khác nhau. Vì vậy các cấp ủy, chính quyền cần chủ động nắm bắt thông tin, rà soát cụ thể các hoạt động, tham mưu, báo cáo cấp thẩm quyền để có cơ sở nghiên cứu, định hướng và ứng xử phù hợp với các hoạt động này, đảm bảo đáp ứng quyền, nhu cầu chính đáng, hợp pháp của nhân dân, tránh để các tổ chức, cá nhân phản động lợi dụng làm ảnh hưởng đến an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội và khối đại đoàn kết toàn dân tộc./.

-----------------