Xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ, là người dân tộc thiểu số ở Lâm Đồng

Nhiều kết quả quan trọng

Lâm Đồng là tỉnh thuộc nam Tây Nguyên, dân số hơn 1,3 triệu người, có 47 dân tộc cùng sinh sống. Đảng bộ tỉnh có 16 đảng bộ cấp trên cơ sở, 749 tổ chức cơ sở đảng với 49.463 đảng viên. Những năm qua, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã lãnh đạo, chỉ đạo các cấp ủy đảng, chính quyền từ tỉnh đến cơ sở thường xuyên quan tâm đến công tác cán bộ, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, trong đó có cán bộ trẻ, nữ, là người dân tộc thiểu số.

Trong việc bố trí, sử dụng cán bộ trẻ, thực hiện Nghị định số 140/2017/NĐ-CP, Uỷ ban nhân dân tỉnh Lâm Đồng đã triển khai, thực hiện chính sách thu hút, tạo nguồn cán bộ từ sinh viên tốt nghiệp xuất sắc, cán bộ khoa học trẻ. Từ năm 2020 đến nay, Ban Tổ chức Tỉnh ủy, Sở Nội vụ đã tham mưu tổ chức 4 kỳ tuyển dụng công chức với 468 chỉ tiêu. Số cán bộ trẻ tham gia cấp ủy nhiệm kỳ 2020 - 2025: Cấp cơ sở có 501 cán bộ (12,8%); cấp huyện và tương đương có 69 cán bộ (13,8%); cấp tỉnh có 2 cán bộ (3,92%). Công tác quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng cán bộ trẻ được tỉnh Lâm Đồng quan tâm, ưu tiên, đồng thời triển khai một số chính sách tạo điều kiện để thế hệ trẻ được tham gia vào các hoạt động xã hội, đóng góp tích cực vào sự phát triển của địa phương.

Các chương trình, dự án như “600 phó chủ tịch xã”, “Tuyển chọn, đào tạo, bồi dưỡng trí thức trẻ là người dân tộc gốc Tây Nguyên” không chỉ tạo cơ hội cho các bạn trẻ được cống hiến mà còn góp phần giải quyết vấn đề thiếu hụt cán bộ ở các địa bàn khó khăn. Trong đó, Đề án tuyển chọn, đào tạo, bồi dưỡng trí thức trẻ là người dân tộc gốc Tây Nguyên để tăng cường về làm phó chủ tịch uỷ ban nhân dân các xã thuộc tỉnh Lâm Đồng (được triển khai thực hiện từ năm 2013) đã tuyển chọn được 43 nhân tố tham gia lớp bồi dưỡng và được bố trí công tác về các xã trong tỉnh. Triển khai Dự án “600 phó chủ tịch xã”, tỉnh đã tuyển chọn được 5 phó chủ tịch xã thuộc huyện Đam rông. Sau khi kết thúc Dự án, đã có 1 đồng chí được bố trí vào chức danh phó trưởng ban dân tộc - hội đồng nhân dân huyện; 1 đồng chí giữ vị trí phó bí thư đảng ủy, chủ tịch uỷ ban nhân dân xã; 3 đồng chí tiếp tục giữ chức vụ phó chủ tịch uỷ ban nhân dân xã.

Trong công tác cán bộ nữ, toàn tỉnh có 104/155 đơn vị có cán bộ chủ chốt là nữ (67,1%); có 2.774/10.558 cán bộ lãnh đạo, quản lý là nữ (26,2%), bảo đảm tỷ lệ cán bộ nữ trong quy hoạch từ 25% trở lên theo quy định của Đảng; tỷ lệ cán bộ, công chức, viên chức nữ trong diện quy hoạch các chức danh quản lý, lãnh đạo các cấp được đào tạo, tập huấn, nâng cao năng lực đạt tỷ lệ 82%; nữ đảm nhiệm chức vụ lãnh đạo chính quyền: 303/1.515 người (20%); nữ tham gia cấp ủy các cấp: 847/4.130 (20,51%); nữ tham gia đại biểu Quốc hội: 1 (14,29%); nữ tham gia hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2016 - 2021 là 1.030 đại biểu (27,79%)... Công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ nữ có chuyển biến tích cực, tỉnh chú trọng đào tạo, bồi dưỡng cán bộ nữ theo tiêu chuẩn, chức danh, yêu cầu công việc được mở rộng về quy mô; đa dạng về hình thức như: Đào tạo, bồi dưỡng qua thực tiễn, hướng dẫn kèm cặp, đào tạo trực tuyến, cung cấp các kiến thức nghiệp vụ, kỹ năng bổ trợ cho cán bộ nữ. Nhờ đó, đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý nữ ngày càng trưởng thành cả về số lượng lẫn chất lượng.

Với 47 dân tộc cùng sinh sống, trong đó đồng bào dân tộc thiểu số chiếm 26,01% số dân toàn tỉnh, Lâm Đồng cũng đặc biệt quan tâm công tác đào tạo nguồn, xây dựng quy hoạch cán bộ là người dân tộc thiểu số. Hiện tổng số cán bộ, công chức, viên chức là người dân tộc thiểu số trong biên chế từ cấp tỉnh đến cấp xã ở Lâm Đồng có 3.345 người (11,7%). Đến tháng 12-2023, số lượng cán bộ là người dân tộc thiểu số được bầu cử, bổ nhiệm chức vụ lãnh đạo, quản lý ở địa phương bảo đảm kịp thời, hợp lý theo năng lực, sở trường, có tỷ lệ tương đối hợp lý. Cụ thể, số cán bộ là người dân tộc thiểu số đang tham gia cấp ủy nhiệm kỳ 2020-2025: Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh có 2/46 đồng chí; tham gia Ban Thường vụ Tỉnh ủy 1/14 đồng chí. Số cán bộ người dân tộc thiểu số là đại biểu Quốc hội, hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2021-2026: đại biểu Quốc hội 1/7 đại biểu; Hội đồng nhân dân tỉnh có 14/66; hội đồng nhân dân cấp huyện có 67/396; hội đồng nhân dân cấp xã có 807/3.365. Tham gia lãnh đạo cấp sở có 7 đồng chí, lãnh đạo cấp huyện có 20, lãnh đạo cấp cơ sở 318.

Số cán bộ, công chức, viên chức là người dân tộc thiểu số giữ ngạch, chức danh nghề nghiệp chuyên viên cao cấp và tương đương có 2 đồng chí; chuyên viên chính và tương đương 58; chuyên viên và tương đương 2.007; cán sự và tương đương 1.218. Qua việc bố trí,sử dụng cho thấy, các cán bộ là người dân tộc thiểu số có nhiều ưu điểm trong việc vận động quần chúng các dân tộc. Một số địa phương trong tỉnh phát huy được vai trò của đội ngũ cán bộ là người dân tộc thiểu số như: Di Linh, Đam rông, Lạc Dương, Bảo Lâm…

Vẫn còn những hạn chế, khó khăn

Một số cấp ủy địa phương, thủ trưởng cơ quan, đơn vị chưa thật sự coi trọng việc phát hiện, tạo nguồn cán bộ trẻ, nữ, là người dân tộc thiểu số có năng lực, có triển vọng phát triển bổ sung vào quy hoạch, cử đi đào tạo, bồi dưỡng để tạo nguồn; còn tư tưởng cầu toàn, chưa thật sự mạnh dạn xem xét, bố trí cán bộ nữ, trẻ, là người dân tộc thiểu số vào các chức danh lãnh đạo, quản lý. Một số nơi chưa mạnh dạn thay thế những cán bộ lãnh đạo, quản lý còn hạn chế về năng lực (khi thực hiện bổ nhiệm lại) để xem xét, bố trí cán bộ nữ, trẻ, là người dân tộc thiểu số thay thế. Công tác đánh giá, điều động, luân chuyển cán bộ ở một số nơi chưa được thực hiện nền nếp, khoa học, chưa bảo đảm tính kế thừa, chuyển tiếp giữa các thế hệ cán bộ, vẫn còn tình trạng hẫng hụt cán bộ trẻ, nữ, là người dân tộc thiểu số...

Tỷ lệ cán bộ là người dân tộc thiểu số trong các cơ quan nhà nước và các đơn vị sự nghiệp còn thấp so với tỷ lệ số dân là người dân tộc thiểu số trên địa bàn; cơ cấu chưa đồng đều giữa các cấp, các cơ quan, đơn vị. Năng lực cán bộ ở một số địa phương có đông đồng bào dân tộc thiểu số ít người còn hạn chế, nhất là ở cơ sở. Cơ chế, chính sách nhất là chế độ tiền lương đối với cán bộ trẻ còn bất cập, chưa tạo được động lực thu hút nguồn cán bộ trẻ có trình độ cao, xuất sắc vào làm việc lâu dài trong các cơ quan hành chính, sự nghiệp. Số biên chế và chức danh lãnh đạo của từng ngành, từng cấp có hạn, ảnh hưởng đến việc tuyển chọn, bố trí cán bộ trẻ làm nguồn thay thế. Một số cán bộ, công chức trẻ tuy được đào tạo cơ bản nhưng còn thiếu kinh nghiệm thực tiễn và kỹ năng lãnh đạo nên giải quyết công việc thường lúng túng, thiếu quyết đoán, hiệu quả chưa cao. Một bộ phận cán bộ nữ còn có tư tưởng an phận, thiếu tinh thần cầu tiến, muốn làm công việc chuyên môn hơn làm lãnh đạo quản lý, nhất là ở các đơn vị sự nghiệp…

Nhiệm vụ, giải pháp thời gian tới

Theo đồng chí Nguyễn Thái Học, Quyền Bí thư Tỉnh ủy Lâm Đồng, hiện nay tỉnh đang đối mặt với nhiều khó khăn, thử thách, áp lực. Trong đó có khó khăn về công tác cán bộ, khi đang khuyết nhiều vị trí lãnh đạo trong Tỉnh ủy, Uỷ ban nhân dân tỉnh, lãnh đạo các sở, ngành, lãnh đạo cấp huyện. Bên cạnh đó là những khó khăn trong điều hành, quản lý phát triển kinh tế - xã hội.

Thời gian tới, để xây dựng, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý của tỉnh từ đội ngũ cán bộ trẻ, nữ, là người dân tộc thiểu số các cấp bảo đảm đủ về số lượng, vững vàng về chính trị, tinh thông nghiệp vụ chuyên môn, có kiến thức và năng lực lãnh đạo, quản lý, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Lâm Đồng tập trung triển khai thực hiện một số nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu sau:

Một là, tiếp tục quán triệt, triển khai, thực hiện nghiêm túc các nghị quyết, kết luận, quy định, hướng dẫn của Trung ương, của tỉnh về công tác cán bộ, trong đó có công tác cán bộ nữ, trẻ, là người dân tộc thiểu số. Nâng cao nhận thức của cấp ủy các cấp, nhất là người đứng đầu về ý nghĩa, tầm quan trọng của công tác tạo nguồn, bố trí, sử dụng cán bộ nữ, trẻ, là người dân tộc thiểu số. Xác định rõ trách nhiệm công tác cán bộ nữ, trẻ, là người dân tộc thiểu số là của cấp ủy, trước hết là bí thư cấp ủy, người đứng đầu cơ quan, đơn vị; kịp thời cụ thể hóa và ban hành đồng bộ các văn bản về công tác cán bộ để lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện phù hợp ở các cấp.

Hai là, thực hiện đồng bộ các khâu trong công tác cán bộ; làm tốt công tác dự báo nhu cầu sử dụng cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp giai đoạn 2025 - 2030 và các năm tiếp theo gắn với công tác quy hoạch cán bộ làm cơ sở cho việc xây dựng kế hoạch tuyển dụng, đào tạo, bồi dưỡng, bố trí, sử dụng cán bộ trẻ, nữ, là người dân tộc thiểu số một cách khoa học, chặt chẽ, khắc phục tình trạng hẫng hụt cán bộ trẻ, nữ, là người dân tộc thiểu số ở mỗi nhiệm kỳ đại hội Đảng, bầu cử hội đồng nhân dân, uỷ ban nhân dân các cấp.

Ba là, chú trọng công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ theo hướng bám sát yêu cầu nhiệm vụ, gắn với tiêu chuẩn, chức danh đã được quy hoạch, bảo đảm tính đồng bộ, kế thừa và phát triển; chấn chỉnh việc đào tạo trùng lặp, không theo quy hoạch. Đào tạo, bồi dưỡng phải gắn liền với bồi dưỡng, rèn luyện đạo đức cách mạng, xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ vừa “hồng”, vừa “chuyên”. Cần rà soát, đánh giá trình độ đội ngũ cán bộ, xác định nhu cầu đào tạo, làm cơ sở để xây dựng kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng. Việc bố trí, sử dụng cán bộ trẻ, nữ, là người dân tộc thiểu số sau đào tạo phải phù hợp với chuyên môn nhằm tạo động lực và cơ hội để phát huy năng lực và kiến thức vào thực tiễn; khắc phục tình trạng bố trí không đúng ngành nghề đào tạo.

Bốn là, thực hiện tốt công tác luân chuyển cán bộ, lựa chọn một số cán bộ trẻ, nữ trong quy hoạch các chức danh chủ chốt để thực hiện việc luân chuyển nhằm đào tạo, chuẩn bị nguồn nhân sự kế cận khi đủ điều kiện; mạnh dạn bố trí cán bộ trẻ, nữ, là người dân tộc thiểu số có năng lực giữ chức vụ đứng đầu địa phương, cơ quan, đơn vị. Xây dựng môi trường công tác lành mạnh, thông thoáng để cán bộ trẻ, nữ, là người dân tộc thiểu số được rèn luyện, phấn đấu và trưởng thành bằng chính phẩm chất, tài năng của mình, yên tâm và tin tưởng vào tổ chức.

Năm là, thực hiện nghiêm túc, đầy đủ chế độ, chính sách cho cán bộ trẻ, nữ, là người dân tộc thiểu số, thường xuyên tạo điều kiện để cán bộ phát huy năng lực, sở trường, hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. Chú trọng công tác kiểm tra, giám sát, kịp thời hướng dẫn, xử lý các vướng mắc phát sinh từ thực tiễn./.